Problemy ze snem

Czym jest bezsenność?

Bezsenność inaczej insomnia jest to zaburzenie, przez które mamy niewystarczającą ilość snu lub niezadowalającą nas jakość. Skutkuje to odczuciem braku wypoczęcia, zmęczeniem fizycznym i psychicznym, gorszym samopoczuciem. 

Jak rozpoznać bezsenność? 

Głównym symptomem jak możemy się domyśleć jest brak snu w ciągu nocy lub nawet lekki sen. Są wtedy trudności z zaśnięciem a gdy już wreszcie zaśniesz wybudzasz się w środku nocy. Takim mniej znanym objawem są również bóle głowy oraz koszmary nocne. Wtedy na drugi dzień wstajesz niewyspany bez siły do działania. W taki sposób możesz wstępnie uznać, że dolega ci bezsenność. Oczywiście jeśli się to utrzymuje a nie jest to jednorazowa sytuacja. 

Jakie są najczęstsze problemy ze snem? 

1) Bezsenność: Trudności z zasypianiem, utrzymaniem snu lub budzenie się zbyt wcześnie. 

2) Zespół bezdechu sennego: To schorzenie, które powoduje zaburzenia oddychania podczas snu prowadząc nawet do niedotlenienia organów i tkanek oraz zakłóceń funkcjonowania człowieka. Objawy to chrapanie, łapanie powietrza podczas snu i nadmierna senność podczas dnia. Przyczynami są udar mózgu oraz niewydolność krążeniowa. 

3) Zaburzenie rytmu okołodobowego: To rozbieżność między wewnętrznym zegarem biologicznym danej osoby a środowiskiem zewnętrznym. Ta rozbieżność może prowadzić do trudności w zasypianiu, utrzymaniu snu lub wybudzaniu się o niepożądanych porach. Przyczyny to nieregularne pory aktywności i snu. Na przykład jeśli przyzwyczaimy się do nocnego trybu życia przy nocnych zmianach w pracy. 

4) Nadmierna senność w ciągu dnia (hipersomnia): Jest to odczuwanie senności mimo przespanej całej nocy (nawet po 9-12 godzinach snu), przedłużanie się snu oraz ciągła chęć drzemek w ciągu dnia. Można ją rozpoznać wtedy, gdy objawy występują dłużej niż miesiąc. 

5) Koszmary i parasomnie: To intensywne sny lub inne zaburzenia, jak lunatyzm czy mówienie przez sen, zakłócające wypoczynek. 

Przyczyny problemów ze snem 

Przyczyny problemów ze snem mogą być różne ze względu też na wymienione wcześniej ich rodzaje.  

• Stres i lęk 
• Nieodpowiednia higiena snu: Korzystanie z urządzeń elektronicznych przed snem, nieregularne godziny spania, spożywanie kofeiny i alkoholu przed snem. 
• Problemy zdrowotne: Choroby przewlekłe bóle, zaburzenia psychiczne. 
• Środowiskowe: Hałas, niewygodne łóżko, zbyt wysoka lub niska temperatura w sypialni. 
• Zaburzenia hormonalne: Na przykład u kobiet w okresie menopauzy czy w czasie cyklu miesiączkowego. 

Konsekwencje długotrwałych problemów ze snem:

• Obniżenie odporności 
• Problemy z koncentracją i pamięcią: Niedobór snu wpływa na funkcjonowanie mózgu. 
• Wzrost ryzyka chorób przewlekłych: W tym cukrzycy, nadciśnienia i chorób serca. 
• Problemy emocjonalne: Brak snu zwiększa ryzyko depresji i lęków. 
• Obniżona jakość życia: Przewlekłe zmęczenie wpływa na relacje, wydajność i ogólnie samopoczucie(rozdrażnienie) 

Jak radzić sobie z problemami ze snem? 

• Higiena snu: Regularne godziny snu, unikanie ekranów na godzinę przed snem, ograniczenie kofeiny po południu. 
• Stworzenie komfortowego środowiska: Cisza, ciemność i odpowiednia temperatura w sypialni. 
• Relaksacja: Ćwiczenia oddechowe, medytacja lub ciepła kąpiel przed snem mogą pomóc w odprężeniu. 
• Aktywność fizyczna: Regularne ćwiczenia poprawiają jakość snu, ale należy unikać intensywnego wysiłku tuż przed snem. 
• Pomoc specjalisty: Jeśli problemy ze snem utrzymują się przez dłuższy czas, warto skonsultować się z lekarzem lub psychologiem. 

Gdzie szukać pomocy w ostateczności: 

• Somnolog: Lekarz specjalizujący się w diagnostyce i leczeniu zaburzeń snu, takich jak bezsenność, bezdech senny czy zaburzenia rytmu dobowego. Pracuje w Centrum Medycyny Snu. 
• Psychiatra: Zajmuje się problemami ze snem wynikającymi z zaburzeń psychicznych oraz może przepisywać leki nasenne lub przeciwlękowe 
• Psycholog: Pomaga w radzeniu sobie z bezsennością na tle psychologicznym. Może uczyć technik relaksujących, poprawy higieny snu i radzenia sobie z negatywnymi myślami związanymi z brakiem snu. 
• Pulmonolog: Specjalizuje się w leczeniu bezdechu sennego i innych zaburzeń oddychania związanych ze snem. 
• Endokrynolog: Konsultuje pacjentów, gdy zaburzenia snu mogą wynikać z problemów hormonalnych. 
• Laryngolog: Konsultuje problemy z chrapaniem, niedrożnością dróg oddechowych, skrzywieniem przegrody nosowej, które mogą prowadzić do zaburzeń oddychania podczas snu. 
• Pediatra: W przypadku problemów ze snem u dzieci, ocenia rozwój dziecka i może skierować do odpowiednich specjalistów. 

Jeśli nie wiesz, do kogo się udać, najlepiej zacząć od lekarza rodzinnego lub psychiatry. Warto też poszukać Centrum Medycyny Snu, gdzie pracuje zespół specjalistów, którzy wspólnie diagnozują i leczą zaburzenia snu. 

Problemy ze snem są coraz częstszym zjawiskiem, które dotyka ludzi w różnym wieku. Ignorowanie ich może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Kluczem do poprawy jakości snu jest zrozumienie przyczyn problemów i wprowadzenie odpowiednich zmian w stylu życia. Jeśli trudności ze snem nie ustępują, warto zasięgnąć porady specjalisty, aby przywrócić harmonię w codziennym funkcjonowaniu.