Tolerancja

Tolerancja

Etymologia

Łacińskie słowo “tolerare” oznacza cierpliwość i wytrzymałość. Według słownika języka polskiego PWN, słowo “tolerancja” ma przede wszystkim dwie definicje. Z jednej wynika, że jest to zdolność istoty żywej do akceptacji jakiegoś czynnika chemicznego lub fizycznego bez szkody dla organizmu. Druga zaś mówi o tym, że tolerancja to poszanowanie innej osoby w kontekście m.in. poglądów, wierzeń, koloru skóry, orientacji seksualnej oraz decyzji życiowych. 

Tolerancja więc, polega na akceptacji i okazywaniu szacunku dla drugiego człowieka, bez względu na jego wyznanie, pochodzenie czy poglądy. Nie oznacza jednak, że musimy się z tą osobą zgadzać, mieć podobne poglądy. Akceptacja jest trochę jak 0 w matematyce. Nie jest ani ujemne, ani dodatnie. Można to przełożyć na negatywne i pozytywne nastawienie, a akceptacja jest w środku, bezstronna. Nie musimy popierać działań innych ludzi ale nie możemy ich atakować, czy dyskryminować. Miejmy szacunek do odmienności. Nie mając negatywnego stosunku do innych,  możemy niwelować poziom stresu w organizmie :) 

Uprzedzenia i stereotypowe postrzeganie świata

Zapewne każdy z nas, zna wiele ludzi, którzy w jakiś sposób różnią się od większości społeczeństwa. Inny kolor skóry, mniejszość religijna lub etniczna, ktoś ubiera się w specyficzny sposób lub jest osobą nieheteronormatywną. Często gdy spotykamy kogoś takiego, patrzymy z zaciekawieniem lub niesmakiem, przypisujemy mu jakieś cechy, zakładamy z góry jaka ta osoba jest, nawet jeśli nie zamieniliśmy z nią ani słowa. Jesteśmy uprzedzeni, kierujemy się stereotypami, które są zakorzenione w naszej kulturze. Czarnoskóry? Pewnie uciekł przez biedę w kraju. Dziewczyna ubiera się cała na czarno i ma mocny makijaż? Atencjuszka. Pan siedzący pod budynkiem z puszką na pieniądze? Pewnie wszystko przepił albo był hazardzistą. Stereotypy są bardzo szkodliwe i tworzą krzywdzące podziały. Powodem powstawania stereotypów jest chęć naszego umysłu do pójścia na skróty w poznawaniu drugiego człowieka. Daje nam złudne poczucie bezpieczeństwa i kontroli. Wydaje nam się że kogoś znamy, możemy “włożyć go do szuflady”. Tolerancja wyklucza się ze stereotypowym postrzeganiem świata. Będąc tolerancyjnym staramy się z empatią podchodzić do każdego człowieka i próbować zrozumieć jego zachowanie. Aczkolwiek, warto zaznaczyć, że rozumienie i wytłumaczenie nie równa się z usprawiedliwianiem! Jeżeli człowiek zrobił w życiu coś złego, możemy w jakiś sposób wytłumaczyć jego zachowanie, znaleźć powód, ale NIE USPRAWIEDLIWIĆ.   

Tolerancja samego siebie 

Tolerancja może dotyczyć nie tylko otaczającego nas społeczeństwa ale też nas samych. W zasadzie ciężko jest zaakceptować innych ludzi nie akceptując samego siebie. Ważnym aspektem naszego człowieczeństwa jest zrozumienie siebie, swojej natury i zaakceptowanie tego. Dla znacznej większości nastolatków, i nie tylko, jest to bardzo trudne, szczególnie w czasach internetu i powszechnego hejtu. Przez całe życie stopniowo uczymy się radzić ze swoimi emocjami, odkrywamy siebie, to co lubimy, a czego nie, co jest dla nas ważne, co uważamy z słuszne, co jest według nas złe, jak odnaleźć się w świecie pełnym podłości, nienawiści i oczekiwań, czasem tych nierealnych. Trzeba być przy tym cierpliwym dla siebie. Dążenie do odkrycia siebie, akceptacji i życia w zgodzie ze sobą, to długotrwały proces. 

Dyskryminacja

Dyskryminacja jest rodzajem nietolerancji, formą marginalizacji. Polega na wykluczeniu jakiejś społeczności, traktowaniu jej gorzej, ze względu na religię, poglądy, wygląd, orientację seksualną, płeć, pochodzenie lub wiele innych aspektów. 

Przykłady dyskryminacji ze względu na przyczynę:

  • Rasizm - Ze względu na kolor skóry lub grupę etniczną
  • Seksizm - Ze względu na płeć
  • Dyskryminacja religijna
  • Homofobia, bifobia, heterofobia (i wiele innych) - Ze względu na orientację seksualną 
  • Transfobia - Ze względu na transpłciowość. W tym także genderyzm (binaryzm płciowy), czyli podział tylko i wyłącznie na dwie, kontrastujące płcie, żeńską i męską
  • Ksenofobia - Ze względu na pochodzenie 
  • Szowinizm - Ze względu na narodowość np. antysemityzm (pochodzenie żydowskie) lub rusofobia (pochodzenie rosyjskie)
  • Atrakcjonizm - Ze względu na wygląd fizyczny 
  • Ableizm - Ze względu na niepełnosprawność, w tym m.in. surdofobia, czyli dyskryminacja ze względu na głuchotę
  • Elitaryzm, klasizm - Ze względu na status (rangę urodzenia, umiejętności, wiedzę, majątek)
  • Antyintelektualizm - Ze względu na bycie intelektualistą, naukowcem, filozofem itp.

Jednym z najbardziej znanych historycznie przejawów dyskryminacji jest tzw. efekt szklanego sufitu, który polega na “niewidzialnym” ograniczeniu możliwości rozwoju kariery konkretnym, dyskryminowanym  grupom społecznym np. kobietom, co wynika ze stereotypowego podziału ról społecznych - kobiety jako gospodynie domu, a mężczyźni jako główne źródło utrzymania finansowego. 

Dlaczego warto być tolerancyjnym? 

Społeczeństwo w którym każdy akceptuje każdego, jesteśmy dla siebie otwarci i szczerzy, nie budujemy podłoża konfliktów i wojen, to szczęśliwe społeczeństwo. Brzmi jak utopia, prawda? Może i nigdy świat nie będzie idealnie pięknym i przyjaznym miejscem, ale każdy z nas może dokładać cegiełkę pełną tolerancji, szacunku i miłości dla innych ludzi, aby każdemu żyło się lepiej. W końcu wszyscy chcielibyśmy być akceptowani, nie krytykowani i nie poniżani przez innych.  

Jak rozwijać swoją tolerancyjność?

  • Nie oceniaj 

Oczywiście że łatwo jest szufladkować ludzi, zakładać jacy są, ale warto naprawdę poznać jakąś osobę, bo może nie wygląda na taką jaka jest naprawdę. 

  • Podchodź do ludzi z empatią 

Bądź życzliwą osobą, staraj się być otwartym, nie zakładaj najgorszego zanim nie dowiesz się prawdy. To oszczędzi nieprzyjemności i Tobie i tej osobie. 

  • Staraj się zauważyć w innych

Często zapominamy, że każda osoba która przewija się lub jest obecna w naszym życiu ma swoją historię. Każda z nich coś w życiu przeszła, może miała trudne dzieciństwo, a może ma znakomite relacje z rodzicami, może przeżywa stratę kogoś bliskiego, a może odniosła sukces w karierze. Czasem warto popatrzeć na innych ludzi w aspekcie ich człowieczeństwa, ich własnego życia, nie tylko jako postać w naszej historii. 

Prawdę swą głoś spokojnie i jasno, słuchaj też tego co mówią inni, nawet głupcy i ignoranci, oni też mają swoją opowieść.  ~ “Desiderata” Max Ehrmann

  • Wolna wola

Pamiętaj że każdy z nas chciałby być sobą, móc robić to co uważa za słuszne. Mamy takie prawo. Więc póki decyzje innego człowieka nie krzywdzą ciebie, to dlaczego miałby tego nie robić. To w końcu JEGO ŻYCIE. 

Wolność człowieka kończy się tam, gdzie zaczyna się wolność drugiego człowieka. ~ Alexis de Tocqueville 

  • Nie na wszystko masz wpływ 

Akceptuj to, że nie na wszystko możesz mieć wpływ. Nie próbuj tego zmieniać. Skup się przede wszystkim na tym na co masz realny wpływ i możesz zmienić. Staraj się dążyć do samorealizacji, zachowując jednak umiar, aby nie popaść w egoizm. 

----------------

Źródła: