Atak paniki
Atak paniki to nagłe, intensywne uczucie lęku lub dyskomfortu, które pojawia się bez wystąpienia realnego niebezpieczeństwa. Może być przerażający, ale ważne jest, aby pamiętać, że ataki paniki nie są groźne dla życia i zazwyczaj ustępują samoistnie po kilku minutach. Ataku paniki może dostać każdy z nas, może być wywołany przez jakieś zdarzenie lub może być objawem zaburzeń lękowych.
Jakie są przyczyny?
Przyczyny ataków paniki nie są do końca poznane, ale wyróżnia się kilka czynników, które mogą prowadzić do występowania ataków paniki. Czynniki:
Genetyczne: jeśli ktoś z rodziny doświadcza ataków paniki, istnieje większe prawdopodobieństwo, że skłonność do występowania ataków paniki zostanie odziedziczona przez kolejne pokolenie.
Chemiczne: nieprawidłowości w neuroprzekaźnikach, takich jak serotonina i noradrenalina, mogą odgrywać rolę w rozwoju ataków paniki.
Psychiczne: stres, trauma, lęk, depresja i nadmierne napięcie mogą wywoływać ataki paniki.
Fizyczne: niektóre choroby, takie jak problemy z tarczycą, choroby serca lub problemy z oddychaniem, mogą również prowadzić do ataków paniki.
Jak rozpoznać atak paniki?
Ataki paniki charakteryzują się nagłym pojawieniem się kilku lub wszystkich z poniższych objawów:
Uczucie silnego lęku lub strachu
Szybkie bicie serca, przyspieszone tętno
Ból w klatce piersiowej
Uczucie duszności lub trudności z oddychaniem
Uczucie odrealnienia lub depersonalizacji (oderwania się od siebie)
Uczucie oszołomienia
Zawroty głowy
Dreszcze lub pocenie się
Drżenie całego ciała lub tylko rąk
Mdłości i wymioty
Strach przed utrata kontroli lub śmiercią.
Jak sobie radzić z atakiem paniki?
Podczas ataku paniki pamiętaj, że on przejdzie po kilku minutach. Ataki paniki często następują od razu po sobie, dlatego trudno dokładnie określić kiedy jeden atak się zakończył, a kolejny się zaczął. Aby poradzić sobie z atakiem paniki należy złagodzić jego objawy, oto kilka sposobów:
Głębokie oddychanie: spróbuj oddychać głęboko i powoli, skupiając się na każdym wdechu i wydechu.
Techniki relaksacyjne: spróbuj zastosować techniki relaksacyjne, np. medytacja albo ćwiczenia oddechowe.
Zmiana skupienia: Spróbuj skupić się na czymś innym, najlepiej na czymś przyjemnym, np. na otoczeniu, dźwiękach, które są wokół, możesz też liczyć do 50 lub od 50 do 0, albo spróbuj przypomnieć sobie miłe sytuacje, które niedawno ci się przydarzyły.
Usiądź lub połóż się: Jeśli czujesz się niestabilnie, masz zawroty głowy lub dreszcze albo drgawki to usiądź albo połóż się, aby uniknąć upadku.
Zastosuj zimny kompres: przyłóż zimny kompres do czoła lub karku, aby obniżyć temperaturę ciała.
Jak pomóc innej osobie z atakiem paniki?
Jeżeli widzisz, że ktoś obok ciebie ma atak paniki, zachowaj spokój i spróbuj mu pomóc. Możesz to zrobić na kilka sposobów:
Zostań z tą osobą – nie zostawiaj jej samej, twoja obecność da jej poczucie bezpieczeństwa. Sama obecność drugiego człowieka może pomóc osobie z atakiem w uspokojeniu się.
Spróbuj ją uspokoić – mów spokojnym głosem i zapewnij, że wszystko będzie dobrze.
Pomóż jej oddychać – zachęć tą osobę do głębokich oddechów i oddychania powoli, to pomoże takiej osobie uspokoić się i obniżyć tętno.
Zapytaj, czy potrzebuje pomocy – zapytaj czy chce, abyś zadzwonił po pomoc medyczną.
Stwórz bezpieczne środowisko – uspokój otoczenie, jeżeli to możliwe - wyłącz głośne dźwięki, migające światła, a jeżeli nie to zaprowadź tą osobę do bardziej spokojnego miejsca gdzie będzie mogła usiąść lub się położyć.
Kiedy szukać pomocy?
Jeśli ataki paniki są częste, intensywne lub utrudniają codzienne funkcjonowanie, koniecznie skonsultuj się z lekarzem lub psychologiem. Istnieje wiele metod leczenia ataków paniki, takich jak terapia poznawczo-behawioralna, leki lub kombinacja obu.
Pamiętaj, że ataki paniki są częstym problemem i nie musisz z nimi walczyć sam/sama, a powiedzenie tego bliskim lub konsultacja z lekarzem/psychologiem nie jest powodem do wstydu.